Bedevi Nedir, Bahtsız Bedevi Ne Demek

    

Bedevi Nedir, Bahtsız Bedevi Ne Demek

Çöl Halkı: Bedeviler

Günümüzde Arapların Mısır, Cezayir, Tunus, Suriye, Lübnan gibi ülkelerde yaşadığı bilinse de gerçek Araplar, Afrika’dan Kızıldeniz ile ayrılan, karşı topraklarda yaşamışlardır. Yerleşik bir düzene sahip olmayan bu Arap halkı, göçebe olarak bilinirler. Yazımızda, bu göçebe halk olan bedeviler, bedevilerin tarihi, gelenekleri hakkında bilgi verecek ve halkımız arasında yaygın olan “bahtsız bedevi” ifadesinin anlamından bahsedeceğiz. Bedevi ne demek? Bahtsız Bedevi nedir?

Bedevi Nedir

Genellikle espirili bir dille şanssızlığımızdan yakınmak amacıyla kullandığımız bir deyimde geçen Bedevi ne demek? Bu sözcük, geçim kaynakları hayvancılık olan ve çölde çadırlarda yaşayarak göçebe hayatı süren Araplara denir.

Bedeviler kendilerini “gerçek Araplar” ve “gerçek Arap geleneğinin mirasçıları” olarak görürler. Bir bedeviye göre hayat  “Zor ve meşakkatli, her zaman aç ve susuz” olarak tanımlanır. Bedevi toplulukları, Arabistan ve Kuzey Afrika’nın kurak step bölgelerinde veya yağmurla beslenen ekinler boyunca yaşarlar. Bedeviler, yağmurlu kış günlerinde çöle, kuru yaz aylarında ise ekili topraklara göç ederler. Bedevi topluluğu, genellikle ataerkil özelliği gösteren kabilelerden olmuştur. Kabilenin başı, kabiledeki düzeni sağlayan ve yaşlılardan oluşan kabile konseyi tarafından seçilen şeyhlerdir.

Bedevilerin Tarihi

Arapların kökeni, milattan önce 1600 yıllarında, güney Suriye steplerine yerleşen ve hayvancılık yapan halka dayanmaktadır. Bu halk, o dönemlerde komşu oldukları Asurlardan, dilleri, gelenekleri ve develerini savaşta ve ticarette kullanmaları ile seçiliyorlardı. Bedevilerin bu halktan geldiğine inanılıyor. Bedeviler, aynı zamanda Kutsal Topraklar’ın da ilk sakinlerindendir. Milattan önce birinci yüzyılda, bedeviler batıda Ürdün’e, Sina Yarımadasına ve Kızıldeniz boyunca güney batıya doğru hareket etmişlerdir.

İslam dininin giderek yayılması ile bedeviler, Arap yarımadasından ayrılarak yeni topraklar fethetmeye ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika’ya yayılmaya başlamışlardır. Bedeviler, hayvancılıkla uğraşarak deve, at ve eşekleri yük hayvanı, koyun ve keçileri gıda, giyim amaçlı, yerleşik yaşam süren Araplara satarak geçimlerini sağlıyorlardı. Aynı zamanda bedeviler, Arabistan ile Suriye arasındaki develerle yapılan kervan ticaretini de yönetiyorlardı. 

Bedevi Ne Demek

“Bedevi nedir?”diye sorarsanız, bedevi ifadesi, “çöl halkı” anlamına gelmektedir. Bu terim, genellikle kentsel bir tabana sahip olan popülasyonla, göçebe Arapları ayırmak için kullanılır. Bedeviler, genellikle yapı olarak zayıf ve kısa boyludurlar. Bunun nedeni, çöldeki yemek azlığına dayanmaktadır. Ancak zayıf bir vücut yapısına sahip olmaları, bedevilere sıcak çöl şartlarında yardımcı olmuştur. Bedevi erkeği sivri bir burun ve güneşte yanmış deri, siyah renkli gözlerle karakterize edilir. Bedevi erkekleri için Allah sevgisi her şeyin başında gelir.

Kadere boyun eğmek ve sabretmek, inançlarının temel taşını oluşturur. Bedeviler, misafirperverlikleri ile bilinirler. Misafirleri için her zaman en iyi develerini keser ve severek hizmet ederler. Asla kim olduğunuzu ve nereden geldiğinizi sormaz ve size en leziz yemekleri ikram ederler. Diğer Araplar gibi bedeviler de Arapçanın farklı lehçeleri ile konuşuyorlar. Bedeviler Müslüman’dır ve Müslüman geleneklerine sadıktırlar.

Bedevi Geleneklerine Göre Evlilik 

Bedevilerde evlilik, İslam dini çerçevesinde, genellikle akraba evlilikleridir. Kuzen evlilikleri yaygın olarak görülür. Akraba dışı evlilikler nadiren görülür. Eğer iki kabile arasında yakınlaşma amaçlanıyorsa, o zaman kabileler arası evlilik gerçekleşir. Çok sayıda çocuk sahibi olmak ise, bedevi kültüründe bir güç simgesi olarak görülür. Çünkü daha çok üye kabileyi güçlendirecektir. Bedevilerde çok eşlilik yaygın değildir. Genel olarak çok eşlilik, maddi açıdan durumu iyi olan yaşlı adamlarda görülür.

bedevi nedir

Bedevi düğünlerinde genellikle deve kurban edilir. Aynı zamanda, keçi eti, pilav ve diğer yemeklerden oluşan zengin bir ziyafet sofrası hazırlanır. Bedevi geleneklerinde eğer bir çift evlenmek istiyor ise erkek bunu öncelikle arkadaşına söyler. Arkadaşı ise bu isteği, gelinin babasına bildirir. Eğer babası razı olursa kabile ihtiyarı ile görüşülür ve gelin için başlık parası belirlenir.

Boşanmalar ise İslam dini kurallarına göre gerçekleşir. Boşanma sonrası kadın, baba evine döner. Bedevi aileleri oldukça geniştir. Bir Bedevi ailesinin ortalama 10 çocuğu olur. Bu halkın kadınları, büyük baş hayvanları sadece sağmak ile yükümlüdürler. Büyük baş hayvanlarla ilgili diğer işleri erkekler yapar. Kadınlar genellikle, çadırın temizliğinden, çocuk bakımından ve keçi gibi küçük baş hayvanların satılmasından sorumludurlar. 

Modern Bedeviler

Ancak günümüzde, gerçek göçebe hayatı yaşayan bedeviler çok azdır. Birçoğu artık yerleşik hayata geçmiştir. Ülkeler arasındaki sınırlar ve parasal sistem, bedevilerin geleneksel yaşam tarzlarını da baltalamıştır. Petrol endüstrisi de bedevilerin yaşam tarzını etkilemiştir. Ancak bedeviler için yaşam koşullarının değişmesi, onların gerçek kimliklerinden kopmaları anlamına gelmemektedir. Onlara göre, günümüzde bile kendi gelenek ve törelerini koruyorlarsa, hala gerçek bedevidirler. Modern dünyaya adapte olan bedeviler, kabile kurallarını hala korumaktadırlar. Modern bir bedevi hayatını tasvir edecek olursak, bedevi bir aile, çöl kamplarında yaşasa da çocukları yatılı okullara gidiyor, aile reisleri ise petrol sahalarında çalışıyorlar. Gelenek olarak yine hayvancılık ile uğraşsalar da bu, bedevilerin esas gelir kaynağı değildir.

Bahtsız Bedevi Ne Demek

Biraz da halkımız arasında yaygın bir değim olan “bahtsız bedevi” deyiminden bahsedelim.

Bahtsız bedevi ne demek? Bahtsız bedevi deyimi şansızlığı, talihsizliği ifade eder. Deyim, günümüzde “Bahtsız bedeviyi çölde kutup ayısı kovalar” gibi olsa da, aslında gerçek hali, “Bahtsız bedeviyi at üstünde yılan sokar” şeklindedir. Bedevilerin çölde yaşaması göz önüne alınırsa, çöl şartlarında bir bedevinin kutup ayısı ile karşılaşması mümkünsüzdür. Bu nedenden, “bahtsız bedevi” ifadesi, genellikle bütün yaptığı işler ters giden, hep aksilikler yaşan insanlar için kullanılır. Hiç beklenmedik, umulmayan durumlarda kullanılan deyimdir.

Kısacası, “Bahtsız bedevi nedir?” diye sorarsanız, batı kültüründe, “Murphy kuralları” ifadesi örnek gösterilebilir. Murphy kuralları, başarısızlıklar ve şanssızlıkların bir başlık altında toplandığı kurallardır.  Örneğin, arabanızı yıkarsınız, ancak ertesi gün yağmur yağar ve arabanız çamurla kirlenir veya gözünüze kestirdiğiniz bir kuyruk sırasına girdiğiniz an, diğer kuyruklar daha hızlı ilerler.